Lasy o szczególnych walorach przyrodniczych - HCVF
Lasy HCVF (w ramach certyfikacji FSC® (SGSCH-FM/COC-011265)) mogą być przyporządkowane do 6 kategorii:
Lasy HCVF mogą być przyporządkowane do 6 kategorii:
HCVF 1 Lasy posiadające globalne, regionalne lub narodowe znaczenie pod względem koncentracji wartości biologicznych
HCVF 1.1.Obszary chronione
1.1.a lasy w rezerwatach
1.1.b lasy w parkach krajobrazowych
HCVF 1.2. Ostoje zagrożonych i ginących gatunków
HCVF 2. Kompleksy leśne odgrywające znaczącą rolę w krajobrazie, w skali krajowej, makroregionalnej lub globalnej
HCVF 3. Obszary obejmujące rzadkie, ginące lub zagrożone ekosystemy
HCVF 3.1. Ekosystemy skrajnie rzadkie i ginące, marginalne z punktu widzenia gospodarki leśnej
HCVF 3.2. Ekosystemy rzadkie i zagrożone w skali Europy, lecz w Polsce pospolitsze i występujące wielkoobszarowo, stanowiące ważne obszary gospodarki leśnej
HCVF 4. Lasy pełniące funkcje w sytuacjach krytycznych
HCVF 4.1. Lasy wodochronne
HCVF 4.2. Lasy glebochronne
HCVF 5. Lasy zaspokajające fundamentalne potrzeby lokalnej społeczności - kategoria nie ma zastosowania w warunkach Polski
HCVF 6. Lasy kluczowe dla tożsamości kulturowej lokalnych społeczności
W ramach jednego kompleksu leśnego nie ma spójnych, niezależnych obszarów HCVF, ale raczej sieć częściowo nakładających się na siebie obszarów z różnych kategorii HCVF. Jedno wydzielenie leśne może więc mieć podwójną lub nawet kilkakrotną desygnację jako HCVF w różnych kategoriach.
W Nadleśnictwie Stąporków lasy HCVF wyznaczono w 9 kategoriach. Powierzchnia lasów HCVF w nadleśnictwie wynosi 9271,39 ha, co stanowi ponad 77 % powierzchni leśnej nadleśnictwa.
Zestawienie lasów HCVF występujących na terenie Nadleśnictwa Stąporków
|
Lp. |
Kategorie lasów wg HCVF |
Pow. [ha] |
|---|---|---|
|
1 |
2 |
3 |
|
1. |
1.1.1. Lasy chronione w rezerwatach. |
55,08 |
|
2. |
1.1.2. Lasy chronione w parkach krajobrazowych |
113,42 |
|
3. |
1.2. Ostoje zagrożonych i ginących gatunków |
40,41 |
|
4. |
2. Kompleksy leśne odgrywające znaczącą rolę w krajobrazie, w skali krajowej, makroregionalnej lub globalnej. |
818,38 |
|
5. |
3.1. Ekosystemy skrajnie rzadkie i ginące, marginalne z punktu widzenia gospodarki leśnej. |
29,22 |
|
6. |
3.2. Ekosystemy rzadkie i zagrożone w skali Europy. |
58,52 |
|
7. |
4.1. Lasy wodochronne. |
8156,36 |
|
8. |
4.2. Lasy glebochronne. |
0,00 |
|
9. |
6. Lasy kluczowe dla tożsamości kulturowej lokalnych społeczności. |
0,00 |
|
Suma |
9271,39 |
|
Zasady gospodarowania w HCVF na terenie Nadleśnictwa Stąporków
|
Nazwa obiektu |
Zasada gospodarowania wg FSC |
|
HCVF 1.1a - lasy w rezerwatach |
Dopuszczalne są tylko działania wynikające z planu ochrony przyrody, |
|
HCVF 1.1b - lasy w parkach krajobrazowych |
Należy oczekiwać zasad zagospodarowania polegających na kompromisie potrzeb gospodarki i ochrony, wyrażających się modyfikacjami w szczegółowych sposobach prowadzenia tej gospodarki tj. przynajmniej |
|
HCVF 2 - kompleksy leśne odgrywające znaczącą rolę w krajobrazie w skali krajowej, makroregionalnej lub globalnej |
Zachowanie charakteru wielkiego kompleksu leśnego z uwzględnieniem kluczowych elementów w krajobrazie leśnym np. starodrzewi, lasów przy rzekach i jeziorach. Należy również uwzględnić zachowanie ekosystemów otwartych np. łąki, bagna itp. |
|
HCVF 3.1 - obszary obejmujące występowanie skrajnie rzadkich, ginących i zagrożonych ekosystemów |
Lasy te powinny być wyłączone z użytkowania rębnego z ewentualnym dopuszczeniem ingerencji człowieka w przypadku zagrożenia funkcjonowania ekosystemu (np. wkraczanie świerka lub leszczyny i grabu w świetlistych dąbrowach). W przypadku torfowisk wskazane jest usuwanie zadrzewień i zakrzaczeń oraz poprawa stosunków wodnych. Natomiast na łąkach trzęślicowych wymagane jest późne koszenie z usunięciem biomasy. |
|
HCVF 3.2 - obszary obejmujące występowanie rzadkich, ginących i zagrożonych ekosystemów w skali Europy (w Polsce występujące częściej) |
Generalnie w lasach tych należy zachować siedlisko przyrodnicze we właściwym stanie ochrony" poprzez: a) osiągnięcie zgodności docelowego typu drzewostanu ze składem gatunkowym odpowiednim dla naturalnego zbiorowiska leśnego, b) niepomniejszanie udziału procentowego starodrzewi |
|
HCVF 4.1 - lasy wodochronne |
Zgodnie z Zasadami Hodowli Lasu z uwzględnieniem modyfikacji zmierzających do wydłużenia okresu odnowienia, przebudowy składu gatunkowego itp. |
W toku prac terenowych związanych z powszechną inwentaryzacją siedlisk przyrodniczych chronionych, wyodrębniono także jednostki o nieznacznym areale, tj. naturalne jeziora eutroficzne (kod 3150).
Mapy lasów o szczególnych walorach przyrodniczych w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Stąporków:
Podsumowanie wyników monitoringu HCVF za rok 2022
1. Lasy o szczególnych walorach przyrodniczych HCVF w Nadleśnictwie Stąporków podlegają całorocznemu monitoringowi prowadzonemu przez pracowników Służby Leśnej. Monitoringiem w 2022 roku objęto wszystkie powierzchnie HCVF, na których wykonywano zadania gospodarcze oraz powierzchnie, na których wystąpiły pożary lasu i zdarzenia nadzwyczajne
Zał. nr 1 - Raport pokazujący lokalizację i rodzaj wykonywanych prac gospodarczych.
2. Na terenie lasów HCVF wykonywane były prace zgodnie z lokalizacją wskazaną w planie gospodarczym 2022 roku. Realizując prace gospodarcze służby terenowe zwracały uwagę na zagadnienia zachowania bioróżnorodności przyrodniczej oraz dążyły do utrzymania niezmienionego stanu lasu przy jednoczesnym zwiększaniu jego walorów przyrodniczych.
3. Przed wykonaniem prac gospodarczych na gruncie przeprowadzona została ocena wpływu wykonywanych zabiegów gospodarczych na środowisko pod kątem zachowania walorów wynikających z poszczególnych kategorii lasów HCVF,
a prace zostały wykonane z uwzględnieniem sposobów minimalizacji ewentualnych zagrożeń.
4. Wykonywane w 2022 roku prace gospodarcze nie wpłynęły negatywnie na walory przyrodnicze lasów o szczególnych walorach przyrodniczych HCVF.
5. Na terenie lasów HCVF w roku 2022 nie wystąpiły pożary.
Zał. nr 2 - Raport pokazujący lokalizację i powierzchnię pożaru.
6. W 2022 r na terenie lasów HCVF wystąpiły następujące zdarzenia nadzwyczajne:
leśnictwo Kawęczyn – szkody biotyczne, pow. 0,5 ha,
leśnictwo Mokra – szkody abiotyczne, pow. 0,76 ha,
leśnictwo Królewiec – szkody biotyczne i abiotyczne, pow. 8,61 ha,,
leśnictwo Krasna – szkody biotyczne i abiotyczne, pow. 7,44 ha,
leśnictwo Bieliny - szkody biotyczne i abiotyczne, pow. 3,26 ha,
leśnictwo Mościska – szkody biotyczne, pow. 0,33 ha,
leśnictwo Czarny Las – szkody abiotyczne, pow. 4,70 ha,
leśnictwo Stąporków – szkody abiotyczne, pow. 1,45 ha.
Powstałe uszkodzenia, z uwagi na niewielką powierzchnię oraz charakter lokalny, nie wpłynęły negatywnie na stan lasów HCVF.
Zał. nr 3 - Raport pokazujący rodzaj szkody i jej lokalizację.
7. Monitoring form ochrony przyrody nie wykazał negatywnych zmian w zakresie walorów przyrodniczych lasów
o szczególnych walorach przyrodniczych HCVF.
8. W roku 2022 nie stwierdzono innych zdarzeń nadzwyczajnych mogących negatywnie oddziaływać na lasy HCVF.
Sieć lasów o szczególnych walorach przyrodniczych (tzw. HCVF) jest stale aktualizowana, monitorowana, weryfikowana i uzupełniania. Lokalne samorządy i organizacje społeczne mogą włączać się w proces identyfikacji i konsultowaniu zasięgu tych obszarów, w szczególności w odniesieniu do lasów kluczowych dla tożsamości kulturowej lokalnych społeczności. Pomocą i informacjami w tym zakresie służą wszystkie jednostki RDLP w Radomiu.
Propozycje nowych powierzchni lasów HCVF można zgłaszać do biura Nadleśnictwa Stąporków na zamieszczonych poniżej formularzach zgłoszenia:
Formularz zgłoszenia uwag wniosków
Dodatkowych informacji w zakresie lasów HCVF udziela Małgorzata Zbroszczyk tel. 41 374 17 83 e-mail: malgorzata.zbroszczyk@radom.lasy.gov.pl
Mapa z zaznaczonymi lasami o szczególnych walorach przyrodniczych (HCVF) znajduje się w załączniku.
