Nadleśnictwo Pińczów w lutym 2024 r. zwróciło się do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Kielcach o ustalenie dwóch stref ochrony ostoi bociana czarnego, tj. miejsca jego rozrodu i regularnego przebywania na terenie Nadleśnictwa Pińczów, Leśnictwie Kazimierza oraz zaproponowało granice strefy.

Strefy zostały ustanowione przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Kielcach Decyzjami Dyrektora RDOŚ w Kielcach znak: WPN-I.6442.2.2024.SK oraz znak: WPN-I.6442.3.2024.SK z dnia 25 marca 2024 r. w sprawie ustanowienia strefy ochrony ostoi bociana czarnego (Ciconia nigra), tj. miejsca rozrodu i regularnego przebywania w leśnictwie Kazimierza.

Zasady związane z tworzeniem stref wynikają z Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Zostały w nim określone gatunki zwierząt wymagających ustalenia stref ochrony ostoi, miejsc rozrodu lub regularnego przebywania oraz wielkość stref ochrony. W przypadku bociana czarnego strefa ochrony ścisłej to obszar w promieniu do 200 m od gniazda, a częściowej do 500 m (z terminem ochrony okresowej od 15.03 do 31.08). Przepisy związane z tworzeniem strefy ochrony ostoi dla bociana czarnego datują się od 1983 roku, kiedy to w formie rozporządzenia objęto ochroną miejsca lęgowe 10 najbardziej zagrożonych gatunków ptaków.

Po ustanowieniu nowych stref w Nadleśnictwie Pińczów sumarycznie na terenie RDLP w Radomiu jest 59 stref ochrony rzadkich i chronionych ptaków. Najliczniejsze są strefy wokół gniazd bociana czarnego – jest ich 41. Ponadto wyznaczono 15 stref wokół gniazd bielika (w tym jedna ustanowiona 19 marca tego roku w Nadleśnictwie Jędrzejów), dwie dla ochrony cietrzewia, jedna dla puchacza. Ciekawostką jest strefa wyznaczona dla ochrony ważki związanej z torfowiskami – iglicy małej (Nadleśnictwo Stąporków).

W Nadleśnictwie Pińczów ustanowionych jest już siedem stref ochrony ostoi bociana czarnego. Świadczy to o dogodnym środowisku dla bytowania tego gatunku na tym terenie oraz o tym, że możliwa jest w ramach działania nadleśnictwa realizacja zadań z zakresu ochrony przyrody i zrównoważonej gospodarki leśnej. Ważna jest też współpraca z przyrodnikami.

– Leśnicy wraz z ornitologami z Komitetu Ochrony Orłów od lat obserwują bociany i ptaki drapieżne pojawiające się na terenie lasów. Pomagają w tym montowane w sąsiedztwie gniazd fotopułapki. W ubiegłym roku stwierdzono wyprowadzenie lęgów na dwóch nowych gniazdach. Przed sezonem lęgowym bieżącego roku przesłano wniosek do RDOŚ, a jednocześnie nie podjęto już prac gospodarczych w obrębie zaplanowanych stref ochrony ostoi. Jak co roku przyrodnicy z KOO będą obrączkować pisklęta na wszystkich zasiedlonych gniazdach – mówi Lech Drożdżowski, zastępca nadleśniczego Nadleśnictwa Pińczów.

Zdarza się, że do leśników docierają informacje zwrotne na temat monitoringu ptaków: – Nadleśnictwo Pińczów może się pochwalić wiadomością powrotną z zimowiska jednego z podopiecznych leśniczego Piotra. Otóż 18 grudnia 2016 roku został zaobserwowany żywy bocian czarny zimujący w Parku Narodowym Nairobi w Kenii, a którego zaobrączkowano 19.06.2016 roku w Leśnictwie Kazimierza, aż 5951 km od gniazda. Bocianowi wykonano zdjęcie i odczytano numer kolorowej obrączki – dodaje zastępca.

Bociany czarne zakładają gniazda w lesie, budują je na okazałych drzewach. Zdobywają pokarm brodząc w płytkich śródleśnych ciekach. Pisklęta i osobniki dorosłe odżywiają się głównie niewielkimi rybami. Uzupełnieniem pokarmu są płazy oraz drobne bezkręgowce.